Cúm A và cúm thường đều là các bệnh lý do virus gây ra, nhưng chúng lại có những dấu hiệu và mức độ ảnh hưởng khác nhau. Việc phân biệt chính xác giữa hai loại cúm này không chỉ giúp bạn chủ động trong việc chăm sóc sức khỏe mà còn giúp phòng tránh những biến chứng nguy hiểm. Hãy cùng tìm hiểu những dấu hiệu quan trọng để phân biệt cúm A cúm thường trong bài viết dưới đây, giúp bạn nhận diện và có hướng điều trị phù hợp.
1. Thông tin tổng quan về cúm A và cúm thường
Cúm A và cúm thường đều là các bệnh lý về đường hô hấp, nhưng chúng do những loại virus khác nhau gây ra và có những đặc điểm riêng biệt. Dưới đây là một số thông tin tổng quan về hai loại cúm này:
Cúm A
Nguyên nhân: Cúm A do virus Influenza A gây ra. Đây là loại virus cúm có thể lây lan nhanh và gây ra các dịch bệnh lớn;
Đặc điểm: Virus cúm A có khả năng biến đổi mạnh mẽ, dẫn đến việc hình thành các chủng virus mới. Điều này khiến nó có thể gây ra những dịch bệnh trên diện rộng và thậm chí là đại dịch, ví dụ như đại dịch cúm H1N1, H5N1, H7N9;
Đối tượng ảnh hưởng: Cúm A có thể ảnh hưởng đến tất cả mọi người, từ trẻ em, người lớn đến người già. Đặc biệt, người có hệ miễn dịch yếu hoặc những bệnh lý nền dễ bị biến chứng nặng.
Cúm A có khả năng gây ra dịch bệnh lớn nếu không được kiểm soát
Cúm thường
Nguyên nhân: Cúm thường chủ yếu do virus Influenza B và C gây ra;
Đặc điểm: Hầu hết các trường hợp mắc ở tình trạng nhẹ, chủ yếu gây ra triệu chứng cảm lạnh thông thường, ít nguy hiểm. Virus ít có khả năng biến đổi như cúm A, không có khả năng tạo thành dịch bệnh nghiêm trọng;
Đối tượng ảnh hưởng: Cúm B chủ yếu ảnh hưởng đến người lớn và trẻ em, nhưng không có khả năng lây lan rộng như cúm A. Cúm C ít phổ biến và thường chỉ gây triệu chứng nhẹ.
2. Triệu chứng phân biệt cúm A cúm thường
Để phân biệt cúm A cúm thường, bạn đọc cần đặc biệt chú ý đến các triệu chứng lâm sàng. Dưới đây là một số dấu hiệu và triệu chứng giúp phân biệt hai loại cúm này một cách chính xác:
Cúm A:
Triệu chứng điển hình của cúm A là sốt cao
Ho khan: Ho thường dữ dội, có thể kèm theo cảm giác đau họng;
Đau cơ và đau khớp: Một trong những triệu chứng phổ biến của cúm A là đau cơ, đau khớp, và mệt mỏi nghiêm trọng;
Mệt mỏi kéo dài: Mệt mỏi có thể kéo dài vài ngày, thậm chí là cả tuần;
Khó thở và viêm phổi: Cúm A có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, khó thở và suy hô hấp, đặc biệt là ở những người có bệnh nền hoặc hệ miễn dịch yếu;
Viêm họng và nghẹt mũi: Mặc dù không phải lúc nào cũng có, nhưng viêm họng và nghẹt mũi cũng là các triệu chứng thường gặp.
Cúm thường
Sốt nhẹ hoặc không có sốt: Cúm thường có thể xuất hiện tình trạng sốt nhẹ hoặc có thể không có sốt ở một số trường hợp. Sốt thường kéo dài trong khoảng 1-2 ngày;
Ho và sổ mũi: Ho trong cúm thường ít nghiêm trọng hơn so với cúm A. Nghẹt mũi và sổ mũi là triệu chứng phổ biến của cúm thường;
Đau cơ nhẹ: Đau cơ và mệt mỏi có thể có nhưng ít nghiêm trọng như cúm A. Thường chỉ gây cảm giác uể oải nhẹ;
Đau đầu và mệt mỏi: Triệu chứng này có thể xuất hiện nhưng mức độ nhẹ hơn so với cúm A. Mệt mỏi cũng có thể kéo dài nhưng không đến mức nghiêm trọng;
Viêm họng và viêm mũi: Cúm thường kèm theo triệu chứng viêm họng và nghẹt mũi rõ rệt hơn, giống như cảm lạnh thông thường.
Việc phân biệt giữa cúm A và cúm thường rất quan trọng để có phương pháp điều trị phù hợp. Nếu có triệu chứng nghiêm trọng như khó thở, đau ngực, hoặc sốt cao kéo dài, bạn nên đi khám bác sĩ ngay lập tức.
3. Cách chẩn đoán chính xác tình trạng cúm A
Để chẩn đoán chính xác tình trạng cúm A, bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng lâm sàng kết hợp với các xét nghiệm cận lâm sàng. Dưới đây là các bước và phương pháp chẩn đoán cúm A chính xác:
Khám lâm sàng:
Bác sĩ sẽ tiến hành khám sức khỏe, hỏi về triệu chứng của người bệnh, đặc biệt là những triệu chứng điển hình của cúm A.
Xét nghiệm nhanh (RT-PCR hoặc xét nghiệm kháng nguyên):
Xét nghiệm PCR: Đây là phương pháp chẩn đoán chính xác nhất, giúp xác định loại virus cúm A cụ thể. PCR giúp phát hiện gen của virus trong mẫu bệnh phẩm (mẫu mũi, họng hoặc dịch tiết hô hấp). Phương pháp này có độ chính xác cao và có thể phân biệt cúm A với các loại cúm khác;
Xét nghiệm kháng nguyên nhanh: Đây là phương pháp chẩn đoán nhanh chóng và dễ dàng. Mẫu bệnh phẩm (dịch mũi hoặc họng) sẽ được kiểm tra để tìm các kháng nguyên đặc hiệu của virus cúm A. Tuy nhiên, phương pháp này có độ nhạy thấp hơn PCR, vì vậy có thể có sai sót trong một số trường hợp.
Xét nghiệm là phương pháp chẩn đoán cúm A quan trọng
Xét nghiệm huyết thanh:
Xét nghiệm này giúp phát hiện kháng thể trong máu, chỉ ra liệu cơ thể đã tiếp xúc với virus cúm A trước đó hay không. Tuy nhiên, phương pháp này không giúp chẩn đoán nhanh trong trường hợp mắc bệnh cấp tính mà thường được sử dụng trong nghiên cứu hoặc để kiểm tra sự lưu hành của virus.
Chẩn đoán hình ảnh (chụp X-quang ngực):
Trong các trường hợp nghi ngờ có biến chứng viêm phổi hoặc suy hô hấp, bác sĩ có thể chỉ định chụp X-quang ngực để phát hiện các dấu hiệu viêm phổi hoặc các biến chứng nghiêm trọng khác. Cúm A có thể dẫn đến viêm phổi nặng, đặc biệt ở những người có hệ miễn dịch yếu.
Một trong những thách thức khi chẩn đoán cúm A là triệu chứng của nó có thể tương tự như các bệnh nhiễm virus khác (như cảm lạnh, viêm họng do virus, hay COVID-19). Vì vậy, việc kết hợp xét nghiệm và các yếu tố lâm sàng là cần thiết để phân biệt cúm A với các bệnh lý khác. Nếu bạn nghi ngờ mình bị cúm A hoặc có các triệu chứng nghiêm trọng, việc thăm khám và làm xét nghiệm tại cơ sở y tế là rất quan trọng để xác định chính xác và điều trị kịp thời.